ปัสสาวะเป็นเลือด ในผู้หญิงเกิดจากอะไรป้องกันได้อย่างไร
สาเหตุ อาการ ปัสสาวะเป็นเลือดในผู้หญิง เป็นเรื่องที่น่ากังวลอย่างยิ่ง แม้ว่าบางครั้งอาการนี้อาจไม่เป็นอันตราย แต่ก็อาจบ่งบอกถึงอาการป่วยร้ายแรงอื่น ๆ ที่จำเป็นต้องได้รับการรักษาเช่นกัน บทความนี้ GENITIQUE CLINIC มีจุดมุ่งหมาย เพื่อสำรวจสาเหตุต่าง ๆ ที่เป็นไปได้ของภาวะเลือดออกปนมากับปัสสาวะที่เกิดขึ้นกับผู้หญิง ตั้งแต่การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะไปจนถึงปัญหาที่ซับซ้อนกว่า เช่น นิ่วในไตหรือมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ นอกจากนี้เราจะพูดถึงภาวะเลือดออกในปัสสาวะประเภทต่าง ๆ อาการที่เกี่ยวข้อง และอาการแบบไหนที่ควรไปพบแพทย์ การทำความเข้าใจถึงสาเหตุและการรับรู้ถึงอาการที่เกิดขึ้น จะช่วยให้ผู้หญิงสามารถดำเนินการเชิงรุกระบุทางเลือกในการรักษาที่เหมาะสม เพื่อปกป้องสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีโดยรวมของตนเองได้
ปัสสาวะเป็นเลือด หมายถึงอะไร ?
ภาวะปัสสาวะเป็นเลือด หมายถึง ภาวะที่มีเม็ดเลือดแดงปะปนอยู่ในปัสสาวะ ในทางการแพทย์สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
- ภาวะเลือดออกในปัสสาวะที่มองเห็นได้ : ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อมองเห็นเลือดได้ด้วยตาเปล่า ปัสสาวะอาจมีสีชมพู แดง หรือสีโคล่า เนื่องจากมีเลือดปนอยู่ แม้ว่าจะมีเลือดเพียงเล็กน้อยก็ทำให้ปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีแดงได้ ภาวะนี้มักจะไม่ก่อให้เกิดความเจ็บปวดแต่อย่างใด อย่างไรก็ตามหากเลือดแข็งตัวอาจทำให้เกิดอาการเจ็บได้
- ภาวะเลือดออกในปัสสาวะแบบจุลทรรศน์ : ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อมองไม่เห็นเลือดและสามารถตรวจพบได้โดยใช้กล้องจุลทรรศน์เท่านั้น โดยปกติจะพบภาวะนี้ในระหว่างการทดสอบปัสสาวะตามปกติ
อาการปัสสาวะเป็นเลือดในผู้หญิง
อาการหลักของภาวะเลือดออกในปัสสาวะคือมีเลือดในปัสสาวะ แต่ภาวะนี้อาจมาพร้อมกับอาการอื่น ๆ ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่แท้จริง ซึ่งอาจรวมถึงอาการดังต่อไปนี้
- ปัสสาวะลำบาก
- ปัสสาวะบ่อย
- อาการปวดท้องหรือปวดหลัง
- อาการไข้และหนาวสั่น (กรณีติดเชื้อ)
- อาการคลื่นไส้และอาเจียน (โดยเฉพาะเมื่อมีนิ่วในไต)
ปัสสาวะเป็นเลือด แบบไหนควรต้องพบแพทย์
ขอแนะนำว่าไปพบแพทย์ทุกครั้งที่พบอาการปัสสาวะมีลักษณะเหมือนมีเลือดปนอยู่ แม้ว่าจะเกิดขึ้นไม่บ่อยหรือไม่แน่ใจว่าใช่เลือดหรือไม่ คุณควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ ซึ่งจะสามารถป้องกันภาวะแทรกซ้อนและแก้ไขภาวะที่อาจร้ายแรงได้ทันท่วงที
10 สาเหตุ อาการ ปัสสาวะเป็นเลือด ผู้หญิงมีอะไรบ้าง
สำหรับสาเหตุเกิดจากอะไร อาการ ปัสสาวะเป็นเลือดในผู้หญิงมีมากมาย ตั้งแต่สาเหตุธรรมดาไปจนถึงสาเหตุร้ายแรง ต่อไปนี้คือสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด
1. การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (UTIs)
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ ถือเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดประการหนึ่ง การมีเลือดออกปนมาในปัสสาวะเกิดจากแบคทีเรียที่เข้าไปในทางเดินปัสสาวะและทำให้เกิดการอักเสบ ส่งผลให้ปัสสาวะมีเลือดปน ผู้ป่วยมักมีอาการปวดปัสสาวะมาก แสบขณะปัสสาวะ และปัสสาวะขุ่นหรือมีกลิ่นเหม็น
2. นิ่วในไต
ภาวะมีนิ่วในไตหมายถึงมีตะกอนของแร่ธาตุและเกลือที่แข็งตัว ซึ่งก่อตัวในไต นิ่วเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการปวดรุนแรงและอาจนำไปสู่ภาวะเลือดออกปนมาในปัสสาวะได้ เมื่อก้อนนิ่วไปทำให้เกิดการระคายเคืองหรือทำให้ทางเดินปัสสาวะเป็นรอยถลอกจนเกิดแผลขณะเคลื่อนผ่าน
3. การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะหรือไต
การติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ (โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ) หรือไต (โรคไตอักเสบ) อาจทำให้ปัสสาวะเป็นเลือด การติดเชื้อเหล่านี้อาจมาพร้อมกับอาการไข้ ปวดหลังหรือปวดท้อง และปัสสาวะบ่อย
4. การออกกำลังกายอย่างหนัก
การออกกำลังกายหนักเกินไป โดยเฉพาะกีฬาหรือกิจกรรมที่มีแรงกระแทกสูง อาจทำให้เกิดภาวะปัสสาวะเป็นเลือดได้ชั่วคราว อาการนี้มักไม่รุนแรงและหายได้เอง อย่างไรก็ตามหากยังมีภาวะเลือดออกในปัสสาวะต่อเนื่องหลังหยุดการออกกำลังกายไปสักระยะ ควรได้รับการประเมินจากแพทย์เฉพาะทางอีกครั้ง
5. ยา
ยาบางชนิด เช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด แอสไพริน และยาปฏิชีวนะบางชนิด อาจทำให้เกิดภาวะเลือดออกในปัสสาวะซึ่งเป็นผลข้างเคียงที่ตามมาได้
6. โรคไต
โรคไตต่าง ๆ เช่น โรคไตอักเสบหรือโรคไตซีสต์หลายใบ (ภาวะที่ซีสต์เติบโตในร่างกายจำนวนมากโดยส่วนใหญ่มักอยู่ในไต) อาจทำให้ปัสสาวะเป็นเลือดได้ โรคเหล่านี้มักต้องได้รับการดูแลทางการแพทย์ที่เหมาะสมตามอาการ
7. โรคมะเร็ง
บางครั้งภาวะเลือดออกในปัสสาวะ อาจเป็นสัญญาณของมะเร็งในระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ มะเร็งไต หรือมะเร็งต่อมลูกหมาก (ผู้ชาย) ซึ่งจำเป็นต้องเข้ารับการวินิจฉัยอาการนี้
โดยละเอียดจากแพทย์เฉพาะทาง
8. ความผิดปกติทางพันธุกรรม
ภาวะทางพันธุกรรมบางอย่าง เช่น โรคอัลพอร์ต (โรคที่ทำลายหลอดเลือดเล็ก ๆ ในไต) และโรคเม็ดเลือดรูปเคียว อาจทำให้มีเลือดในปัสสาวะได้
9. เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
ในบางกรณี เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ซึ่งเป็นภาวะที่เนื้อเยื่อคล้ายกับเยื่อบุมดลูกเจริญเติบโตภายนอกมดลูก อาจส่งผลต่อทางเดินปัสสาวะและทำให้เกิดเลือดในปัสสาวะได้เช่นกัน
10. ประจำเดือน
ผู้หญิงที่อยู่ระหว่างช่วงมีรอบเดือน มีความเป็นไปได้ที่เลือดจากประจำเดือนอาจปะปนมากับปัสสาวะ ทำให้ดูเหมือนมีเลือดในปัสสาวะได้เช่นกัน
การวินิจฉัยอาการปัสสาวะเป็นเลือด
เพื่อวินิจฉัยสาเหตุของภาวะเลือดออกในปัสสาวะที่แท้จริง แพทย์อาจทำการทดสอบดังต่อไปนี้
- การตรวจปัสสาวะ : เพื่อตรวจหาการมีอยู่ของเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และสารอื่น ๆ ในปัสสาวะ
- การเพาะเชื้อในปัสสาวะ : เพื่อตรวจหาการติดเชื้อแบคทีเรีย
- การตรวจเลือด : เพื่อประเมินการทำงานของไตและค้นหาสัญญาณของโรคพื้นฐาน
- การทดสอบทางภาพ : เช่น อัลตราซาวนด์ ซีทีสแกน หรือเอ็มอาร์ไอ เพื่อสร้างภาพทางเดินปัสสาวะ
- การส่องกล้องกระเพาะปัสสาวะ : เป็นขั้นตอนที่ใส่ท่อเล็ก ๆ ซึ่งมีกล้องเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะเพื่อดูความผิดปกติ
ปัสสาวะเป็นเลือดทางเลือกในการรักษามีอะไรบ้าง
การรักษาอาการเลือดออกในปัสสาวะขึ้นอยู่กับสาเหตุที่แท้จริง การรักษาแพทย์จะเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุดสำหรับอาการและสุขภาพโดยรวมของคนไข้ดังนี้
- ยาปฏิชีวนะ : สำหรับการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะหรือการติดเชื้อแบคทีเรียอื่น ๆ
- เพิ่มการบริโภคของเหลว : เพื่อช่วยชะล้างนิ่วในไตหรือการติดเชื้อ
- ยา : เพื่อควบคุมอาการป่วยต่างๆ เช่น โรคไต หรือลดการอักเสบ
- การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต : รวมถึงการปรับเปลี่ยนการรับประทานอาหารและการออกกำลังกายเพื่อป้องกันนิ่วในไต
- การผ่าตัด : ในกรณีของนิ่วในไตรุนแรง เนื้องอก หรือปัญหาโครงสร้างอื่น ๆ
ปัสสาวะเป็นเลือด หายเองได้ไหม
ภาวะปัสสาวะเป็นเลือดบางครั้งอาจหายได้เองขึ้นอยู่กับสาเหตุที่แท้จริง ตัวอย่างเช่น หากเลือดออกเกิดจากการออกกำลังกายหนักหรือยาบางชนิด เลือดอาจหยุดไหลเมื่อคุณพักผ่อนหรือหยุดใช้ยา อย่างไรก็ตามสิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจภาวะนี้อาจเป็นสัญญาณของโรคที่ร้ายแรงกว่า เช่น การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (UTI) นิ่วในไต มะเร็งกระเพาะปัสสาวะหรือไต หรือปัญหาทางระบบทางเดินปัสสาวะอื่น ๆ ดังนั้นขอแนะนำว่าไม่ควรวินิจฉัยโรคด้วยตนเองหรือคิดเอาเองว่าปัญหาจะหายได้เองในที่สุด หากคุณสังเกตเห็นเลือดในปัสสาวะ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการประเมินและวินิจฉัยที่ถูกต้อง ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์จะสามารถระบุสาเหตุที่แท้จริงและแนะนำการรักษาที่เหมาะสมได้หากจำเป็น การล่าช้าในการดูแลทางการแพทย์อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนหรืออาการแย่ลงได้
ปัสสาวะเป็นเลือด ป้องกันได้อย่างไร
แม้ว่าการป้องกันภาวะเลือดออกในปัสสาวะไม่สามารถทำได้ทุกกรณี แต่ก็มีหลายวิธีที่ผู้หญิงสามารถเลือกปฏิบัติเพื่อลดความเสี่ยงนี้ได้
● รักษาระดับน้ำในร่างกายให้เหมาะสม
การดื่มน้ำให้เพียงพอจะช่วยเจือจางปัสสาวะและชะล้างแบคทีเรีย ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (UTIs) ซึ่งเป็นสาเหตุทั่วไปของโรคเลือดออกในปัสสาวะ
● ฝึกสุขอนามัยที่ดี
หลังทำความสะอาดการเช็ดอวัยวะเพศจากด้านหน้าไปด้านหลัง จะช่วยป้องกันแบคทีเรียเข้าสู่ท่อปัสสาวะได้
● ปัสสาวะหลังมีเพศสัมพันธ์
การปัสสาวะหลังมีเพศสัมพันธ์จะช่วยชะล้างแบคทีเรียที่อาจเข้าไปในท่อปัสสาวะระหว่างมีกิจกรรมทางเพศได้
● หลีกเลี่ยงการกลั้นปัสสาวะเป็นเวลานาน
การกลั้นปัสสาวะเป็นเวลานานเป็นการบังคับให้ร่างกายเก็บสะสมเชื้อโรคโดยไม่จำเป็น ดังนั้นการปัสสาวะอย่างสม่ำเสมอทุกครั้งที่ปวด สามารถช่วยป้องกันการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะได้
● จัดการกับภาวะสุขภาพพื้นฐาน
ภาวะต่าง ๆ เช่น เบาหวานและความดันโลหิตสูง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกในปัสสาวะ การจัดการภาวะเหล่านี้อย่างเหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงได้
● ระมัดระวังการใช้ยา
ยาบางชนิด เช่น ยาละลายลิ่มเลือดและยาแก้ปวดบางชนิด อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการมีเลือดออกได้ ขอแนะนำ
ให้ปรึกษากับแพทย์ของคุณเกี่ยวกับความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นและทางเลือกอื่น ๆ ที่เหมาะสมกว่าหากจำเป็น
● รักษาคุณภาพชีวิตให้มีสุขภาพที่ดี
รวมถึงการไม่สูบบุหรี่ รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ และรับประทานอาหารที่สมดุล
ภาวะปัสสาวะเป็นเลือดเป็นอาการที่ไม่ควรละเลย การทำความเข้าใจถึงสาเหตุ ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น การรับรู้ถึงอาการที่เกี่ยวข้อง และการเข้ารับการตรวจวินิจฉัยทางการแพทย์อย่างทันท่วงที จะช่วยให้ได้รับการรักษาที่เหมาะสมและส่งผลดีต่อสุขภาพมากขึ้น
สรุป
ภาวะปัสสาวะเป็นเลือดในผู้หญิงเป็นอาการที่อาจเกิดจากสาเหตุหลากหลาย ตั้งแต่การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (UTI) นิ่วในไต ไปจนถึงโรคร้ายแรงอย่างมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ แม้ว่าบางกรณีอาจหายได้เอง เช่น จากการออกกำลังกายหนัก แต่การปล่อยผ่านโดยไม่ตรวจวินิจฉัยอาจเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนได้ การสังเกตอาการ เช่น ปัสสาวะขุ่น ปวด หรือมีไข้ ร่วมกับการติดต่อแพทย์ทันทีเมื่อเห็นเลือด จะช่วยให้ระบุสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสมได้เร็วขึ้น นอกจากนี้ การป้องกันด้วยการดื่มน้ำเพียงพอ รักษาสุขอนามัย และดูแลสุขภาพจุดซ่อนเร้นอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยลดความเสี่ยงและส่งเสริมสุขภาพทางเดินปัสสาวะให้แข็งแรงในระยะยาว
